Een paginagrote advertentie in de zaterdagkrant – het mag duidelijk wat kosten voor Facebook. Ook vorige maand kwam ik ze al tegen, de advertenties waarin Facebook wijst op de nieuwe Europese wet voor gegevensbescherming. Het lijkt een inhoudelijke, feitelijke advertentie, maar de achterliggende gedachte is natuurlijk: kijk ons eens goed gegevens beschermen. Gaat u vooral rustig slapen.
Toen ik begin april in Silicon Valley was, middenin de storm die was losgebarsten na het Cambridge Analytica schandaal, klampte Facebook zich ook al aan deze nieuwe wet vast als een drenkeling aan een reddingsboei. Oké, enorme hoeveelheden gegevens van gebruikers waren bij andere partijen terechtgekomen zonder medeweten van de klanten, maar dankzij de nieuwe Europese wet zou alles anders worden, zo hoorden we op de Facebook campus in Menlo Park. Sterker nog, de Europese standaard zou de norm worden voor alle gebruikers, ook buiten de EU. In crisistijd kies je beter de vlucht vooruit en nergens ter wereld zijn de normen voor gegevensbescherming hoger dan in Europa. Voor de techreuzen is de uitvoering van de nieuwe wet al een enorme opgave; geen wonder dat scholen, parochies en sportverenigingen wel even met de handen in het haar zitten. Daar zit meteen onze grootste kritiek: voor kleine spelers gaan de regels wel erg ver. Maar goed, Mark Zuckerberg zag een PR-mogelijkheid in een moeilijke tijd en ging ervoor. GDPR (ofwel de Algemene Verordening Gegegevensbescherming) werd zijn toverwoord.
Inmiddels krabbelt Facebook alweer terug. De Europese normen gaan toch niet in de rest van de wereld gelden. En aan een publieke hearing in het EP wilde Zuckerberg zich ook niet wagen. En dus spreekt hij straks met de fractievoorzitters, niet met de vakspecialisten uit de Commissie burgerlijke vrijheden. Mijn Benelux-collega Vivianne Reding, die ooit als commissaris aan de wieg stond van het wetsvoorstel, kan bijvoorbeeld niet aanwezig zijn. Gelukkig is de meeting via een webstream te volgen, maar duidelijk is nu al dat het uur en een kwartier dat de meeting duurt nooit tot echte diepgang kan leiden. De komst van Zuckerberg zal dus niet meer dan een intermezzo zijn. De strijd voor een betere bescherming van onze gegevens, het aanpakken van moedwillige desinformatie en een eerlijke belastingheffing op deze vaak zo ongrijpbare bedrijven gaat ook na het bliksembezoek van vandaag verder. Als EU uiteraard, want een gigant als Facebook vraagt overduidelijk om één stem vanuit Europa. Voor de parlementen van onze individuele lidstaten haalt meneer Zuckerberg immers tot nu toe zijn neus op…
